Klasik dedektif romanları okumayı sevenler için Agatha Christie'nin en iyi 5 romanını içeren bir liste sunuyoruz.
![]() |
| Agatha Christie'nin 40 yıldan fazla yaşadığı Wallingford kenti (İngiltere) yönetimi, 2023 Ekim ayında güzel bir heykel yaparak yazara sevgi ve saygısını göstermişti. |
Agatha Christie, 15 Eylül 1890'da İngiltere'nin Torquay şehrinde doğdu. Genç yaşta kitaplara ve yazmaya ilgi duymaya başladı. Daha önce yazdığı öykülerden biri olan "The Mysterious Affair at Styles" (Styles Malikanesi Cinayeti), ilk romanı olacak ve ünlü dedektifi Hercule Poirot'un ilk görünüşünü içerecekti.
Agatha Christie, I. Dünya Savaşı sırasında sağlık görevlisi olarak çalıştı ve bu deneyimleri ileride yazdığı bazı hikayelere ilham kaynağı oldu.
Christie'nin ilk romanı "The Mysterious Affair at Styles," 1920'de yayımlandı ve içindeki dedektif Hercule Poirot, okuyucuların ve eleştirmenlerin ilgisini çekti. Bu karakter, Christie'nin diğer eserlerinde de sıkça yer alacaktı.
Agatha Christie'nin en ünlü romanlarından biri olan "On Kişiydiler" (And Then There Were None), 1939'da yayımlandı ve bir izole adada işlenen gizemli cinayetleri konu alır. Bu roman, Christie'nin en çok satan eserlerinden biri oldu.
Agatha Christie, 1930'lardan itibaren bir dizi başarılı roman ve oyun yayımladı ve yazdığı eserler büyük bir okuyucu kitlesi kazandı. Yazdığı oyunlardan biri olan "The Mousetrap" (Fare Kapanı), hala sahnelenmeye devam eden dünyanın en uzun süre sahnelenen oyunlarından biridir.
Christie, 1976'da hayatını kaybetti, ancak eserleri hala geniş bir okuyucu kitlesi tarafından okunmaya ve takdir edilmeye devam ediyor. Agatha Christie, klasik polisiye edebiyatın önde gelen isimlerinden biri olarak kabul edilir ve onun yaratıcı karakterleri ve karmaşık cinayet hikayeleri, edebiyat dünyasında önemli bir iz bırakmıştır. (ChatGPT)
Listeye geçmeden şunu söylemek isterim ki, Agatha Christie için "polisiye roman yazarı demek yanlıştır. O, dedektif romanları yazarıdır. "Polisiye" Türkçeye yanlış yerleşmiş, yetersiz bir terimdir. Fransızca "roman policier"den aktarmadır. Roman Policier'in İngilizce'de karşılığı "Crime fiction",Almanca'da ise "Kriminalroman", suç edebiyatı, suç romanıdır. Fransızlar kötü bir başlık kullanıyorsa, niye onları taklit edelim?
Bence şöyle denilmesi daha uygun olur: Suç romanı başlığı altında
Polis romanı: Bir komiserin, bir polis dedektifinin ya da bir polisin maceralarını anlatır.
Dedektif romanı: Bir dedektifin gizemli olayları açıklığa kavuşturma konulu maceralarını anlatır.
Gerilim (Thriller) romanı: Masum bir kişinin bir anda karşısına çıkan cinayet ya da başka suçlardan kurtulmak, ya da yaşadığı şehri, ülkeyi vb büyük bir tehlikeden kurtarmak için verdiği mücadeleyi konu edinen romanlardır.
Bunların hepsinin karışımı olan romanlar vardır ve bunlara "gerilim romanı" demek en doğrusudur.
Ve işte, bana göre en iyi 5 Agatha Christie romanı:
1) "Nil'de Ölüm" (Death on the Nile,1937): Ünlü dedektif Hercule Poirot, Nil Nehri üzerinde lüks bir yolculuk sırasında bir cinayeti çözmeye çağrılır. Gemideki yolculardan biri öldürülmüştür ve Poirot, bu karmaşık cinayeti çözmek için harekete geçer. Roman, aşk, ihanet ve intikam temalarını işler.
2) "Roger Ackroyd Cinayeti" (The Murder of Roger Ackroyd): Dr. James Sheppard, zengin işadamı Roger Ackroyd'un ölümünü araştırır. Roman, unutulmaz bir sürpriz sonla bilinir ve bu tartışmalı son nedeniyle Agatha Christie'nin en özgün romanları arasında yer alır.
3) "On Kişiydiler" (Önce "Ten Little Niggers (On Küçük Zenci) "adıyla, sonra And Then There Were None, 1939): 10 yabancı kişi, izole bir adada bulunan bir malikaneye davet edilir. Ancak, davetlilerin her biri bir cinayete kurban gider ve gerilim artar. Şimdiye kadar 100 milyondan fazla satılan "On Kişiydiler" bu roman, tüm zamanların en çok satan dedektif romanları arasında birinci sırada yer alıyor.
4) "Doğu Ekspresi'nde Cinayet" (Murder on the Orient Express): Ünlü Belçikalı dedektif Hercule Poirot, Doğu Ekspresi treninde bir cinayeti çözmeye çalışır. Trenin yolcularından biri öldürülmüştür, ve katil trenin içinde olmalıdır. Roman, karmaşık bir cinayet çözme hikayesi ve beklenmedik sonu kadar, birbirinden ilginç karakterleriyle de çok sürükleyicidir.
5) Cinayet Alfabesi (The A. B.C.Murders, 1936) Poirot, burada bir tren tarifesindeki harf sırasına göre cinayetler işleyen bir katili yakalamaya çalışıyor. Sempatik dostu Hastings'in de yardımıyla elbette.
